Vooraanstaande artiesten en platenmaatschappijen uit de belangrijkste muziekmarkten van Europa kwamen woensdag samen om de Europese Unie op te roepen dringend een wetgevende oplossing te vinden voor de gevolgen van een gerechtelijke uitspraak die Europese artiesten en platenmaatschappijen jaarlijks miljoenen euro’s dreigt te kosten.

In de zogenaamde RAAP-zaak heeft het Hof van Justitie van de Europese Unie een onregelmatigheid gevonden in de richtlijn betreffende de rechten van uitvoerende kunstenaars en muziekproducenten wanneer hun werk wordt gebruikt op de radio of in cafés. Als deze fout niet wordt gecorrigeerd, kunnen de EU-lidstaten het beginsel van materiële wederrechtelijkheid niet langer toepassen bij de betaling van naburige en auteursrechten voor de uitzending en openbare uitvoering van geluidsopnamen uit niet-EU-landen. Dit principe wordt erkend door internationale auteursrechtverdragen en geldt als de standaardregel in het WIPO-verdrag inzake uitvoeringen en fonogrammen, en is al tientallen jaren essentieel voor het verhogen van het niveau van auteursrechtelijke bescherming over de hele wereld.

De Verenigde Staten zijn de enige grote muziekeconomie ter wereld die deze volledige rechten niet in hun nationale wetgeving hebben. Als het beginsel van wezenlijke wederrechtelijkheid niet wordt hersteld in de EU-wetgeving, kunnen Europese uitvoerende kunstenaars en producenten in landen met “wederrechtelijkheid” hun inkomsten uit deze vitale bron van inkomsten zien dalen met wel 40 procent, het aandeel van het Amerikaanse repertoire in sommige van deze landen.

Met de oproep van vandaag dringen de ondertekenaars er bij de EU op aan om nu een flexibele oplossing voor te stellen die lidstaten toestaat om materiële wederrechtelijkheid toe te passen, maar hen daartoe niet verplicht.

Helen Smith, uitvoerend voorzitter van IMPALA: “De EU heeft de verantwoordelijkheid om te voorkomen dat Europese artiesten en producenten elk jaar miljoenen verliezen aan de VS, die ervoor hebben gekozen deze rechten niet te beschermen. Er is een voorstel nodig om de rechtszekerheid te herstellen en de culturele diversiteit en Europese soevereiniteit te beschermen. Dit moet gebeuren op een manier die lidstaten toestaat om wederrechtelijkheid toe te passen en tegelijkertijd een grootouderclausule toestaat voor landen die een ander systeem hebben. Het opleggen van een verplicht systeem is een buitenproportionele reactie. We roepen de EU op om actie te ondernemen en meer commerciële druk uit te oefenen op de Verenigde Staten om hun beschermingsniveau te verhogen. Hun standpunt kost de wereldwijde muziekeconomie honderden miljoenen per jaar.

Will Maas, voorzitter van Ntb/Kunstenbond: “In Nederland, het eerste land dat is gestopt met het toepassen van wederrechtelijkheid om te voldoen aan het RAAP-arrest, zien we een duidelijke en substantiële daling in inkomsten voor artiesten en producenten in Nederland en andere Europese landen. Dit is wat andere landen te wachten staat als er niets wordt gedaan om dit probleem op te lossen. We moeten nu een oplossing vinden voordat de gevolgen voor artiesten, producenten en culturele diversiteit nog groter worden.”

Muzikant/producer Matthijs van Duijvenbode concludeerde: “Het is tijd om te handelen. We hebben al te lang gewacht. De oplossing is duidelijk. Het Hof heeft zelf gezegd dat wetgeving het wederrechtelijkheidsbeginsel kan herstellen. Dit principe moet dringend in ere worden hersteld door middel van gerichte wetgeving die de wederrechtelijkheid bevestigt en landen ook toestaat om nationale behandeling of andere systemen toe te passen. Honderdduizenden artiesten rekenen op de EU om het juiste te doen, en snel.”

Ondertekenaars :

• Adami – Franse collectieve beheersvennootschap voor de rechten van kunstenaars – Xavier Lardoux, Algemeen Directeur
• IMPALA – Europese vereniging van onafhankelijke muziekverenigingen – Helen Smith, uitvoerend voorzitter
• Musikerförbundet – Zweedse muzikantenbond – Karin Inde, voorzitter
• Ntb/Kunstenbond – Nederlandse Vakbond voor Musici – Will Maas, Voorzitter Ntb
• PlayRight – Belgische collectieve beheersvennootschap voor naburige rechten van uitvoerende kunstenaars – Christophe Van Vaerenbergh, Algemeen Directeur
• SAMI – Zweedse belangenvereniging voor kunstenaars en muzikanten – Stefan Lagrell, algemeen directeur
• SYMF – Zweedse unie van beroepsmusici – Gunnar Jönsson, voorzitter
• UNISONO – Duitse federatie van muzikanten – Gerald Mertens, algemeen directeur